هر کودکی منحصربهفرد است، اما درک تفاوت کودکان درونگرا و برونگرا میتواند به والدین، مربیان و مراقبان کمک کند تا نیازهای خاص آنها را بهتر بشناسند و محیطی مناسب برای رشد و شکوفاییشان فراهم کنند. درونگرایی و برونگرایی در کودکان دو سر یک طیف شخصیتی هستند که نحوه دریافت و مصرف انرژی توسط افراد را نشان میدهند. این ویژگیها ذاتی هستند و از دوران کودکی قابل مشاهدهاند و شناخت شخصیت کودک در این زمینه بسیار اهمیت دارد.
تفاوت کودکان درونگرا و برونگرا: منبع انرژی و بازیابی آن
تفاوت کودک درونگرا و برونگرا به طور عمده در نحوه بازیابی انرژی و واکنش به محیطهای اجتماعی است.
کودکان درونگرا:
- انرژی را از درون خود، تنهایی و فعالیتهای آرامبخش به دست میآورند. محیطهای شلوغ و پر سروصدا، حتی اگر در ابتدا برایشان جذاب باشد، به سرعت انرژیشان را تخلیه میکند و نیاز به زمانی برای “شارژ مجدد” در خلوت دارند.
- بعد از یک روز پر از فعالیتهای اجتماعی (مثل مدرسه، مهمانی یا پارک شلوغ)، ممکن است نیاز به زمان تنهایی برای استراحت و بازپروری انرژی داشته باشند.
- نحوه یادگیری کودکان درونگرا نیز اغلب از طریق مشاهده و تفکر عمیق است.
کودکان برونگرا:
- انرژی را از تعاملات اجتماعی، فعالیتهای گروهی و بودن در کنار دیگران دریافت میکنند. آنها در جمعها و محیطهای پویا شکوفا میشوند و اگر برای مدت طولانی تنها بمانند، ممکن است احساس کسالت، بیحالی یا حتی افسردگی کنند.
- تنهایی بیش از حد میتواند برایشان خستهکننده باشد و نیاز به تحریک خارجی دارند.
رفتار در موقعیتهای اجتماعی: علائم کودکان برونگرا و ویژگی های کودکان درونگرا
تیپ شخصیتی کودکان در مواجهه با اجتماع، نمودهای متفاوتی دارد.
کودکان درونگرا:
- ممکن است در ابتدا خجالتی یا محتاط به نظر برسند، اما لزوماً خجالتی نیستند. آنها قبل از ورود به یک موقعیت جدید، مشاهده و ارزیابی میکنند.
- دوستان کمتری دارند، اما روابط دوستانه عمیق و معناداری برقرار میکنند.
- در گروههای کوچک راحتتر هستند و از گفتگوهای عمیق لذت میبرند.
- برای بیان افکار و احساسات خود نیاز به زمان دارند و ممکن است در جمعهای بزرگ کمتر صحبت کنند.
کودکان برونگرا:
- معاشرتی، پرانرژی و اغلب در مرکز توجه هستند. آنها به راحتی با افراد جدید ارتباط برقرار میکنند و از بودن در جمع لذت میبرند.
- دوستان زیادی دارند و از فعالیتهای گروهی، ورزشی و تیمی استقبال میکنند.
- تمایل دارند افکارشان را با صدای بلند بیان کنند و از صحبت کردن با دیگران انرژی میگیرند.
- ممکن است ابتدا عمل کنند و سپس به نتایج فکر کنند (رفتار تکانشی).
نحوه پردازش اطلاعات و یادگیری
اختلاف درونگرایی و برونگرایی در فرزندان بر شیوه یادگیری و پردازش اطلاعاتشان نیز تأثیرگذار است.
کودکان درونگرا:
- اطلاعات را به صورت عمیق و درونی پردازش میکنند. آنها تمایل دارند قبل از صحبت کردن یا عمل کردن، به خوبی فکر کنند.
- از طریق مشاهده، گوش دادن و فعالیتهای فردی بهتر یاد میگیرند. مطالعه، پازل و بازیهای فکری برایشان جذاب است.
- ذهن پویا و تخیل قوی دارند و میتوانند ساعتها روی یک موضوع تمرکز کنند.
کودکان برونگرا:
- اطلاعات را به صورت شفاهی و از طریق گفتگو پردازش میکنند. آنها با صحبت کردن درباره ایدهها و مشکلات، به درک بهتری میرسند.
- از طریق تجربیات عملی، فعالیتهای گروهی و تعامل با محیط بهتر یاد میگیرند.
- ممکن است حواسشان زودتر پرت شود و نیاز به تحریک مداوم داشته باشند.
- تصمیمگیری سریعتری دارند.
واکنش به محرکها و محیط
کودکان درونگرا:
- به محرکهای محیطی حساستر هستند. نورهای شدید، صداهای بلند و شلوغی زیاد میتواند آنها را کلافه یا خسته کند.
- نیاز به محیطی آرام و سازمانیافته برای تمرکز دارند.
- ممکن است در برابر تغییرات ناگهانی یا غیرمنتظره مقاومت بیشتری نشان دهند.
- چالش های کودکان درونگرا اغلب در محیطهای بیش از حد تحریککننده بروز میکند.
کودکان برونگرا:
- به محرکهای خارجی نیاز دارند و از آنها انرژی میگیرند. محیطهای پر جنب و جوش برایشان لذتبخش است.
- به راحتی با تغییرات سازگار میشوند و از تجربیات جدید استقبال میکنند.
- ممکن است در برابر بیتحرکی و سکوت، احساس بیقراری کنند.
نحوه برخورد با کودکان درونگرا و برونگرا: راهنمایی برای والدین
والدین کودکان درونگرا و برونگرا میتوانند با پذیرش و درک ویژگیهای شخصیتی فرزندشان، به پرورش سالم او کمک کنند.
برای کودکان درونگرا:
- احترام به نیاز به تنهایی: به آنها اجازه دهید در زمان نیاز به اتاق خود یا گوشهای آرام بروند. این به معنی گوشهگیری نیست، بلکه بازیابی انرژی است.
- تشویق به روابط عمیق: به جای اصرار به داشتن دوستان زیاد، روی کیفیت و عمق دوستیهایشان تمرکز کنید.
- ایجاد فرصت برای بیان: فضایی امن برایشان فراهم کنید تا در زمان و به شیوه خودشان (نوشتن، نقاشی، گفتگو در خلوت) احساساتشان را بیان کنند.
- عدم برچسبزنی: از به کار بردن کلماتی مثل “خجالتی” یا “ضداجتماعی” خودداری کنید، این کلمات میتوانند اعتماد به نفس آنها را خدشهدار کنند.
- آمادگی برای تغییر: در صورت لزوم، آنها را برای ورود به محیطهای جدید یا ملاقات با افراد ناآشنا از قبل آماده کنید. کمک به رشد اجتماعی کودک درونگرا نیاز به صبوری و درک دارد.
برای کودکان برونگرا:
- فراهم کردن فرصتهای اجتماعی: به آنها اجازه دهید در فعالیتهای گروهی، ورزشی و بازی با همسالان شرکت کنند.
- آموزش مهارتهای گوش دادن: از آنجایی که تمایل به صحبت کردن دارند، آموزش گوش دادن فعال و نوبتگیری در صحبت بسیار مهم است.
- مدیریت تکانشگری: به آنها کمک کنید قبل از عمل کردن یا حرف زدن، کمی مکث و فکر کنند.
- تعیین حد و مرز: در عین حال که از فعالیتهایشان حمایت میکنید، نیاز است که حد و مرزهایی برایشان تعیین کنید تا یاد بگیرند چگونه انرژی خود را مدیریت کنند.
- تشویق به فعالیتهای فردی: گاهی اوقات آنها را به فعالیتهای آرامبخش فردی (مانند خواندن کتاب یا نقاشی) تشویق کنید تا یاد بگیرند چگونه با خودشان نیز سرگرم شوند.
در نهایت، هیچ تیپ شخصیتی بر دیگری برتری ندارد. هم درونگراها و هم برونگراها مزایای درونگرایی در کودکان و مزایای برونگرایی در کودکان را دارند. هدف ما به عنوان والدین و مربیان این است که با درک این تفاوتها، به کودکانمان کمک کنیم تا در هر دو زمینه نقاط قوتشان را تقویت کرده و با چالشهایشان کنار بیایند.