سوشال مدیا به شکل فزاینده‌ای در زندگی روزمره ما نفوذ کرده است و روش تعامل، کسب اطلاعات و درک ما از جهان را تغییر داده است. در حالی که این پلتفرم‌ها مزایای متعددی را ارائه می‌دهند، شواهد قابل توجهی نشان میدهد که استفاده بی‌رویه از سوشال مدیا اضطراب را بالا میبرد. در این مقاله، به بررسی عوامل متعددی می‌پردازیم که باعث می‌شوند سوشال مدیا به اضطراب دامن بزند.
مقایسه اجتماعی و احساس ناکافی بودن
یکی از دلایل اصلی افزایش اضطراب ناشی از سوشال مدیا، تمایل به مقایسه اجتماعی است. کاربران اغلب پست‌های منتخب و ایده‌آل شده‌ای از زندگی دیگران را مشاهده می‌کنند که دستاوردها، تجربیات مثبت و سبک زندگی جذاب آن‌ها را به نمایش می‌گذارد. این نمایش مداوم از کمال می‌تواند احساس ناکافی بودن، حسادت و اضطراب را در بینندگان برانگیزد، زیرا آن‌ها زندگی خود را با این تصاویر غیرواقعی مقایسه می‌کنند.
ترس از دست دادن (FOMO)
پدیده “ترس از دست دادن” (FOMO) با احساس فراگیر اضطراب در مورد از دست دادن تجربیات یا رویدادهای مثبتی که دیگران در آن شرکت می‌کنند، مشخص می‌شود. پلتفرم‌های سوشال مدیا این ترس را با ارائه جریان بی‌پایانی از به‌روزرسانی‌ها و پست‌ها تقویت می‌کنند و کاربران را دائماً در معرض رویدادها و فعالیت‌هایی قرار می‌دهند که ممکن است از دست داده باشند. این ترس می‌تواند منجر به احساس اجبار برای چک کردن مداوم سوشال مدیا، اضطراب و نارضایتی شود.
فشار برای ارائه خود بی نقص در سوشال مدیا اضطراب را افزایش میدهد
سوشال مدیا اغلب کاربران را تحت فشار قرار میدهد تا تصویری ایده‌آل از خود را به نمایش بگذارند. افراد زمان و انرژی زیادی را صرف انتخاب عکس‌ها، ساختن پست‌ها و مدیریت ظاهر آنلاین خود می‌کنند تا تأیید و پذیرش دیگران را جلب کنند. این فشار برای حفظ یک تصویر بی‌نقص می‌تواند منبع قابل توجهی از اضطراب باشد، زیرا کاربران دائماً نگران قضاوت شدن، مقایسه شدن و عدم تطابق با استانداردهای غیرواقعی هستند.
قرار گرفتن در معرض اخبار منفی و اطلاعات نادرست
پلتفرم‌های سوشال مدیا می‌توانند کاربران را در معرض جریان مداومی از اخبار منفی، رویدادهای آسیب‌زا و اطلاعات نادرست قرار دهند. قرار گرفتن مداوم در معرض چنین محتوایی می‌تواند منجر به افزایش اضطراب، پریشانی و احساس درماندگی شود. علاوه بر این، انتشار اطلاعات نادرست در سوشال مدیا می‌تواند به احساس عدم قطعیت و اضطراب در مورد مسائل مختلف دامن بزند.
وقفه در خواب و افزایش استرس
استفاده بی‌رویه از سوشال مدیا، به ویژه در شب، می‌تواند الگوهای خواب را مختل کند. نور آبی ساطع شده توسط تلفن‌های هوشمند و سایر دستگاه‌ها تولید ملاتونین را که هورمون تنظیم کننده خواب است، سرکوب می‌کند. کمبود خواب با افزایش سطح استرس، تحریک‌پذیری و اضطراب مرتبط است. علاوه بر این، تعامل مداوم با سوشال مدیا می‌تواند ذهن را تحریک کرده و منجر به نشخوار فکری و نگرانی شود و به طور بیشتر به اضطراب دامن بزند.
کاهش تعاملات رو در رو
سوشال مدیا اغلب جایگزین تعاملات رو در رو می‌شود و منجر به کاهش ارتباطات معنادار و صمیمانه می‌شود. در حالی که پلتفرم‌های آنلاین ارتباط را تسهیل می‌کنند، نمی‌توانند به طور کامل عمق و کیفیت تعاملات حضوری را تکرار کنند. کاهش تعاملات رو در رو می‌تواند منجر به احساس تنهایی، انزوا و افزایش اضطراب اجتماعی شود، زیرا افراد برای تعامل در موقعیت‌های اجتماعی واقعی دچار مشکل می‌شوند.
راهکارهایی برای کاهش اضطراب ناشی از سوشال مدیا
با درک عوامل متعددی که باعث می‌شوند سوشال مدیا به اضطراب دامن بزند، افراد می‌توانند اقداماتی را برای کاهش تأثیر منفی آن بر سلامت روان خود انجام دهند. در اینجا چند راهکار موثر آورده شده است:
محدود کردن زمان استفاده: برای استفاده روزانه از سوشال مدیا محدودیت تعیین کنید و به آن پایبند باشید. از ابزارها و برنامه‌هایی برای نظارت و کنترل زمان استفاده از صفحه نمایش استفاده کنید.
انتخاب محتوای آگاهانه: حساب‌هایی را که الهام بخش، مثبت و آموزنده هستند دنبال کنید. از دنبال کردن حساب‌هایی که احساس حسادت، ناامنی یا اضطراب را در شما ایجاد می‌کنند، خودداری کنید.
تمرین حضور ذهن: هنگام استفاده از سوشال مدیا، آگاهانه عمل کنید و از حالت “اسکرول بی هدف” خودداری کنید. روی محتوایی که با آن درگیر هستید و احساساتی که برمی‌انگیزد تمرکز کنید.
اولویت دادن به تعاملات رو در رو: زمان بیشتری را به گذراندن با دوستان و خانواده در زندگی واقعی اختصاص دهید. در فعالیت‌هایی شرکت کنید که ارتباطات معنادار و تجربیات مشترک را تقویت می‌کنند.
انجام سم زدایی دیجیتال: به طور منظم از سوشال مدیا و دستگاه‌های دیجیتال فاصله بگیرید. در فعالیت‌هایی شرکت کنید که باعث آرامش، تمدد اعصاب و لذت بردن از لحظه حال می‌شوند.
محدود کردن اعلان‌ها: اعلان‌های غیر ضروری را از برنامه‌های سوشال مدیا غیرفعال کنید تا وسوسه چک کردن مداوم به‌روزرسانی‌ها کاهش یابد.
جستجوی کمک حرفه‌ای: اگر اضطراب شما به طور قابل توجهی تحت تأثیر استفاده از سوشال مدیا قرار می‌گیرد، از یک متخصص بهداشت روان کمک بگیرید. آن‌ها می‌توانند راهنمایی، حمایت و راهبردهای درمانی مناسب را ارائه دهند.
نتیجه‌گیری
سوشال مدیا در حالی که فرصت‌های بی‌شماری را برای ارتباط و تعامل ارائه میدهد، دارای پتانسیل قابل توجهی برای افزایش سطح اضطراب است. مقایسه اجتماعی، FOMO، فشار برای ارائه خود بی نقص و قرار گرفتن در معرض اخبار منفی تنها تعدادی از عواملی هستند که می‌توانند به این مشکل کمک کنند. با درک این خطرات و اتخاذ راهبردهای فعال برای مدیریت استفاده از سوشال مدیا، افراد می‌توانند تأثیر منفی آن را بر سلامت روان خود به حداقل برسانند و از یک رابطه سالم‌تر و متعادل‌تر با فناوری دیجیتال برخوردار شوند.
برای مطالعه
